خیریه ها از زمان بسیار قدیم جزو ستون‌های پرقدرت جوامع در برطرف کردن مشکلات مردم و اجتماع آن جامعه به حساب می‌آمدند. چرا که غیر ممکن است به جامعه‌ای نگاه کنی و در آن نیاز به کمک، در میان مردمش وجود نداشته باشد و همگی بی‌نیاز باشند. در همه جوامع واقعیت‌های تلخی وجود دارند که دل هر انسانی را به درد می‌آورند. خیریه ها و موسسات خیریه با نام‌ها و وظایف مختلف به صورت رسمی و غیر رسمی به وجود آمده‌اند تا به صورت سازماندهی شده، کمک‌ها و خدمات مردمی را به دست نیازمندان از کودک گرفته تا بزرگسال و کهنسال، برسانند.

امروزه با توجه به اتفاقات ناگواری نظیر جنگ و بلایای طبیعی که در دنیا می‌افتد، روز به روز بر تعداد افراد نیازمند افزوده می‌شود و قشر آسیب‌پذیر زنان و کودکان، بیش از پیش نیاز به وجود خیریه ها دارند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، روز 5 سپتامبر مصادف با 14 شهریور که سالروز درگذشت مادر ترزا است، به عنوان روز بین‌المللی خیریه ها نامگذاری کرده است. خیریه ها روز به روز در حال افزایش هستند و آمارهای جهانی نشان می‌دهند که مجموع کمک‌ها نیز سال به سال در حال افزایش است. این نشان می‌دهد که مردم درک عمیقی از سازمان‌ های خیریه دارند و با میل علاقه با این سازمان‌ها و در امور خیریه مشارکت می‌کنند.

 

موضوع مهمی که در این میان مطرح می‌شود این است که مردمی که قصد کمک کردن دارند، باید از اصالت خیریه ها اطمینان حاصل کرده و مطمئن شوند که کمک‌هایشان به دست نیازمندان خواهد رسید. زیرا که امروز کلاهبردارانی سو استفاده‌گر به اسم موسسات خیریه در جامعه وجود دارند که با استفاده از برانگیختن ترحم مردم، از آن‌ها تحت عنوان کمک به مردم بی‌بضاعت و مستمند، کمک‌های نقدی و غیر نقدی می‌گیرند.

خیریه ها و کلاهبرداری

اخیرا متاسفانه با افزایش بلایای طبیعی در کشور و آواره و بی‌خانمان شدن عده کثیری از مردم در شهر‌های مختلف ایران، افراد زیادی تحت عنوان کمک به مردم مناطق زلزله زده یا سیل زده و غیره، کمپین‌های کمک رسانی به راه انداخته و تحت عنوان سازمان های خیریه، از مردم کمک‌های نقدی و غیر نقدی گرفته و برای بدست آوردن سود شخصی، کمک‌های مردمی را به نفع خودشان مصرف می‌کنند و در حقیقت چیزی عاید مردم نیازمند نمی‌شود. بنابراین باید پیش از کمک کردن به خیریه ها از اصالت آن اطمینان حاصل شود. هر سازمان خیریه بعد از گذراندن مراحل ثبت رسمی، یک شماره ثبت دریافت می‏‌کند که قابل پیگیری خواهد بود.

فعالیت های خیریه ها

تمام خیریه ها علاوه بر یک سری امور خیر عمومی که معمولا همه خیریه ها انجام میدهند، تمرکز خاصی بر روی فعالیت‌های خاص دارند. جمع کردن کمک‌های مردمی و تحت پوشش قرار دادن زنان و کودکان بی‌سرپرست، کمک به مردم مناطق محروم، برگزار کردن کلاس‌های آموزشی، برگزاری فروشگاه‌های خیریه و غیره، همگی از جمله کارهایی به حساب می‌آیند که اکثر خیریه ها انجام می‌دهند. اما برخی خیریه ها به صورت متفاوت‌تری عمل می‌کنند. برای مثال، حمایت از کودکان با بیماری‌های خاص، حمایت از زنان سرپرست خانواده، نگهداری از سالمندان، انجمن حمایت از بیماران سرطانی یا ام. اس، حمایت از محیط زیست، حمایت از حیوانات و غیره، فعالیت‌هایی هستند که بسیاری از خیریه ها به صورت متمرکز در آن زمینه فعالیت می‌کنند.

خوشبختانه امروزه آگاهی و اعتماد مردم نسبت به خیریه ها افزایش یافته است و با آن‌ها نهایت همکاری را دارند. از آنجا که سازمان های خیریه بودجه زیادی ندارند و متاسفانه روز به روز بر آمار مردم نیازمند افزوده می‌شود و آمار تقاضای کمک در جامعه رو به افزایش است، بنابراین سازمان های خیریه برای نیل به اهداف عالی‌قدرشان نیاز مبرم به همکاری و همیاری مردم و دولت دارند. در حقیقت خیریه ها بدون کمک‌های مردمی نمی‌توانند به فعالیت‌های خود ادامه دهند.

خیریه ها و تاثیرات مثبت در جامعه

خیریه ها تاثیرات مثبت بسیاری در جوامع ایجاد کرده‌اند. حداقل تغییری که بخشش چه به صورت نقدی و چه غیر نقدی، در زندگی افراد ایجاد می‌کند حس خوب است. از دیگر تاثیرات مثبت خیریه ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش استرس

همیشه استرس داشتن یا مضطرب بودن باعث ایجاد دردهای فیزیکی و روحی در بدن افراد می‌شود. همیشه استرس برای ایجاد بیماری‌های جدی معروف بوده است و پزشکان علت بسیاری از بیماری‌ها را استرس تشخیص داده‌اند. زمانی که شخص تمرکز خود را بر انجام کار دیگری به جز درد کشیدن بگذارد، بدون شک درد کاهش خواهد یافت و روند بهبود شخص سریع‌تر انجام خواهد شد. خیریه ها این قابلیت را دارند تا با سرگرم کردن نیکوکاران به امور خیر، آن‌ها را از تفکر درد و مریضی رها کرده و به امور دیگری معطوف کنند. همین امر به مرور باعث افزایش بهبود و سلامت در بیماران و افراد مضطرب خواهد شد.

• بهبود سلامت و افزایش عمر

بر اساس برخی تحقیقات انجام شده، کسی که زمان کافی برای انجام کارهای نیک و خیر را ندارد، حدود 30 درصد بیشتر از افرادی که به امور خیر می‌پردازند، بر اثر زندگی‌های پر استرس امروزی در معرض خطر مرگ قرار دارد. اولویت قرار دادن نیازهای افراد نیازمند به راحتی می‌تواند نیکوکاران را از فکر کردن به مشکلات خودشان تا حدودی دور کند و باعث خوش اخلاقی شود.

لازم نیست در این زمینه بسیار پررنگ بود و زمان زیادی صرف امور خیر کرد. گاهی یک کار نیک بسیار کوچک میتواند تغییر بسیار بزرگی ایجاد کند. غذا درست کردن برای دوستی که مریض است، آدرس خواندن برای فردی که سواد ندارد، وقت دکتر گرفتن و همراهی کردن یک همسایه مسن سال، برگرداندن فرزندان دوستی که سرش بسیار شلوغ است از مهد کودک یا مدرسه و غیره، همگی کمک کردن به آشنایان محسوب می‌شوند. در رابطه با نیازمندانی که نمی‌شناسید نیز به همین ترتیب است با این نفاوت که تحت نظر موسسات خیریه و با اطمینان کامل تنجام می‌شوند.

• داوطلب شدن در انجام امور خیر در خیریه ها موجب ایجاد تعادل بین کار و زندگی می‌شود

داوطلب شدن همانطور که از اسمش برمی‌آید، باید بر اساس میل و خواسته فرد باشد. مبادرت ورزیدن به امور خیریه ها هرگز به صورت اجبار نبوده و افراد مختلف می‌توانند بنابر خواسته خود، مقداری از زمان خود را برای کمک به موسسات خیریه وقف کنند. در برخی تحقیقات آمده است که افرادی که با موسسات خیریه همکاری دارند، در برنامه‌ریزی کارهای خود نیز موفق هستند و زمان کافی برای انجام تمام کارهایشان را دارند. زمانی که برای کمک به خیریه ها داوطلب می‌شوید، حس خوب مفید بودن و توانایی انجام کارهای بزرگ در شما ایجاد می‌شود. 

• دور هم جمع کردن افرادی با اهداف مشترک

تاثیر مثبت دیگری که خیریه ها در جوامع ایجاد می‌کنند، گرد هم آوردن افرادی با اهداف مشترک است. مردم با پس زمینه‌های متفاوت می‌توانند داوطلب باشند و در این مورد هیچ محدودیتی وجود ندارد. این وظیفه موسسات خیریه است که ببینند از هر فرد نیکوکار و کمک‌های نقدی و غیر نقدی در کدام بخش می‌توانند استفاده کنند. زمانی که افرادی با اهداف مشترک طبق برنامه‌ریزی در کنار هم جمع شوند، به طبع قدرت یک گروه بیشتر از فرد خواهد بود و نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.

• کمک به رشد شخصی

کمک به دیگران باعث گشایش در کارهای شما خواهد شد و این یک قانون طلاییست! زمانی که شما برای کمک به دیگران داوطلب می‌شوید و بهترین کار خود را انجام می‌دهید، شاید متوجه نباشید ولی همین باعث رشد شخصیتی و مهارت‌های شما نیز خواهد شد. زمانی که فردی نیازهای دیگران، اهمیت جامعه، زندگی جمعی و بخشیدن را درک کند، باعث رشد همدردی در وی شده و نیز موجب افزایش اعتماد به نفس وی خواهد شد. افزایش صفات خوب در یک فرد نیز موجب افزایش شادی و رضایت شخصی خواهد شد و چه چیزی از این بهتر که کسی از خودش رضایت شخصی داشته باشد؟ چیزی که امروزه جامعه ما بخصوص نسل جوان، نیاز مبرم به آن دارد. اگر پرداختن به امور خیریه، هرچند کوچک و کم تا به این حد مفید است، چرا با خیریه ها همکاری نکنیم؟