انواع مختلف بیماری ms با مبتلایان چه میکند؟
بیماری ms از آن دسته بیماریهاست که طبقهبندی دارد ولی مردم اطلاعات زیادی در خصوص طبقهبندی آن ندارند. در مرحله اول طبقهبندی ان قابل شناسایی نیست ولی به مرور زمان مشخص میشود که بیمار مبتلا به ام اس بسته به دورههای عود و بهبودی، در کدام طبقه قرار میگیرد. بیماری ms به 4 دسته کلی تقسیم میشود و هر دسته، دوره درمانی مختص به خود را خواهد داشت.
سندروم مجزای بالینی (CIS)
این نوع بیماری ms نوعی التهاب در سیستم عصبی مرکزی فرد است که بیش از 24 ساعت به طول میانجامد. سیستم عصبی مرکزی اولین جاییست که مورد حمله ام اس قرار میگیرد. این وضعیت ممکن است تنها یک بار رخ دهد و دیگر هرگز بیمار مبتلا چنین شرایطی را تجربه نکند.
برخی افراد مبتلا به ام اس CIS توانستهاند آن را تا حدودی کنترل و بهبود ببخشند ولی بسیاری از افراد دیگر موفق به این کار نشدهاند. اگر آزمایش MRI یک ضایعه نخاعی در مغز یا نخاع را نشان دهد، شانس موفقیت در بیماری ms بالاتر خواهد رفت.
ام اس عود کننده – فروکش کننده (RRMS)
بر اساس انجمن ملی ام اس، در حدود 85 درصد از افراد مبتلا به ام اس ابتدا تشخیص RRMS دریافت میکنند. این نوع بیماری ms شامل عوارض واضح و مشخصی است که بر اساس آنها نشانههای نورولوژیکی بدتر میشود. این نشانههای عود کننده ممکن است از چند روز تا چند ماه به طول بیانجامند.
RRMS به وضوح شامل مشخصاتی است که در آن نشانههای نورولوژیکی بدتر میشود. بدتر شدن و عود کردن بیماری ms در چنین حالتی میتواند در حدود چند روز تا چند ماه به طول انجامد. گاهی نشانهها خفیفتر و یا ضعیفتر هستند ولی بیماری در طول این مرحله، هیچ پیشرفتی نخواهد داشت.
این نوع از بیماری ms زمانی فعال محسوب میشود که بیمار یک عود جدید داشته باشد و یا در ازمایش ام آر آی نشانههایی از فعالیت بیماری وجود داشته باشد. در غیر این صورت غیر فعال است. اگر پس از یک مرحله عود، ناتوانی فرد افزایش یابد، این مرحله از بیماری، وخیم و پیشرونده نامیده میشود. در غیر این صورت، بیماری پایدار است.
ام اس پیشرونده اولیه (PPMS)
در بیماری ms پیشرونده اولیه، تشدید و حمله عملکرد نورولوژیکی وجود دارد. هیچ نشانه واضحی از عود کردن و یا بهبود بیماری نیست. انجمن ملی ام اس تخمین زده است که در حدود 15% از بیماران ام اس دارای چنین ویژگیای هستند.
همچنین ممکن است زمانی که نشانهها بدتر میشوند و یا بهبود مییابند، دوران فعالیت بیماری ms نیز افزایش و یا کاهش یابد و به این دوره ام اس پیشرونده گفته میشود.
ام اس پیشرونده زمانی فعال محسوب میشود که نشانههای جدیدی از فعالیت بیماری مشاهده شود. این نوع بیماری ms پیشرونده به این معناست که در طول زمان شواهدی از بدتر شدن بیماری وجود داشته باشد. در غیر این صورت، PPMS بدون پیشرفت خواهد بود.
ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS)
زمانی که بیماری ms اولیه به ام اس پیشرونده تبدیل میشود، از آن به عنوان بیماری ms پیشرونده ثانویه نام برده میشود. در طول این مرحله، بیماری به صورت پیوسته پیشرفت میکند و یا بدون عود کردن باقی میماند. این دوره ممکن است با فعالیتهای جدید بیماری فعال شده و یا بدون فعالیت بیماری غیر فعال شود.
شرایط تاثیرگذار بر بیماری ms
هیچگاه یک آزمایش دکترها نمیتواند دلیل خوبی بر تایید وجود ام اس در شخص باشد. شرایط دیگر نیز باید بررسی شوند.
شرایطی که میتوانند بر روی میلن (چربی غلاف عصب) تاثیر بگذارند به شرح زیر هستند:
- عفونتهای ویروسی
- در معرض مواد سمی قرار گرفتن
- کمبود ویتامین B-12 شدید
- بیماری کلاژن عروقی
- اختلالات ارثی نادر
- سندروم گیلین باره
- سایر اختلالات خود ایمنی
آزمایش خون نمیتواند وجود ام اس را تایید نکند اما میتواند برخی از شرایط دیگر را رد کند.
چه کسانی با بیماری ms تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؟
ام اس التهاب مزمن سیستم عصبی مرکزی است که شامل مغز، نخاع، اعصاب و بینایی است. در افراد مبتلا به ام اس، سیستم امنیتی بدن اشتباها به میلین حمله میکند. این ماده به صورت غشایی در بدن وجود دارد که از فیبرهای عصبی حفاظت میکند.
میلینهای آسیب دیده، بافت همبند جای زخم یا ضایعه ایجاد میکنند. این پدیده در نتیجه یک شکاف ارتباطی بین مغز و بقیه اعضای بدن بیمار مبتلا به ام اس است. اعصاب نیز میتوانند به خود آسیب برسانند و گاهی این آسیب به صورت دائمی خواهد بود.
انجمن ملی ام اس تخمین زده است که در حدود 2.3 میلیون نفر در سطح جهانی به بیماری ms مبتلا هستند. ام اس را میتوان در هر سنی توسعه داد. این بیماری در میان زنان بسیار شایعتر از آقایان است. همچنین در میان نژاد سفید پوستان بسیار بیشتر از نژاد اسپانیایی و آفریقایی تبار است. همچنین در میان مردم آسیایی تبار و سایر گروههای قومی بسیار نادر است.
علائم اولیه معمولا بین سن 20 تا 50 سالگی ظاهر میشوند. برای بزرگسالان جوان، بیماری ms رایجترین بیماریهای عصبی غیر فعال است. بیماری ام اس را باید جدی گرفت!